Καρυές Παυσανίας

Παναγία - Πλάτανοι Μενελάου


Ι.Ν. Κοίμησης της Θεοτόκου (Παναγία)

Ο ναός της Κοίμησης της Θεοτόκου ή αλλιώς γνωστός στους κατοίκους ως «Παναγία» κτίστηκε το 1900, βρίσκεται στο Β.Α. άκρο του κυρίως οικισμού και σε απόσταση τετρακοσίων (400) περίπου μέτρων στο δρόμο προς τον Άγιο Πέτρο Κυνουρίας. Σύμφωνα με μαρτυρίες ιστορικών, στο χώρο αυτό προσδιορίζεται ότι βρίσκονταν το «Το Ιερό της Αρτέμιδος», όπου και οι Ιέρειες του Ναού ονομάζονταν Καρυάτιδες, καθώς και το άγαλμα της «Αρτέμιδος Καρυάτιδας».

Το 1960 με δωρεά του Ανδρέα Γ. Λαμπράκη και χρημάτων από την κληρονομιά Παναγιώτη Γ.  Καρύγιαννη καλλωπίστηκε ο εξωτερικός περίβολος με την κατασκευή των τσιμεντένιων διαδρόμων.

Το 2001 στον Ναό αφαιρέθηκαν τα ασβεστώματα προκειμένου να αναδειχθεί η καλαίσθητη λιθοδομή στην οποία διακρίνονται μαρμάρινα τμήματα-μέλη αρχαϊκών ναών, πιθανό προερχόμενα από τον ίδιο προαναφερόμενο αρχαίο ναό που βρισκόταν στην τοποθεσία αυτή. Από μαρτυρίες κατοίκων που έχτισαν το ναό αυτό, τα αρχιτεκτονικά μέλη αυτά βρέθηκαν κατά την εκσκαφή των θεμελίων της εκκλησίας.

Στην συνέχεια όλος ο προαύλιος χώρος πλακοστρώθηκε, τα τοιχία ντύθηκαν με πέτρα και τοποθετήθηκε φωτισμός στα πλατάνια, αλλά και στην πηγή νερού.


Υπεραιωνόβιοι Πλάτανοι Μενελάου

Μέσα στον προαύλιο χώρο του Ι.Ν. βρίσκονται τέσσερεις (4) πλάτανοι, γνωστοί και ως οι Υπεραιωνόβιοι Πλάτανοι Μενελάου, όπου τρεις από αυτούς βρίσκονται προ του ναού και ένας μετά. Η ηλικία τους δεν μπορεί να προσδιοριστεί με ακρίβεια, αλλά σύμφωνα με τον περιηγητή Παυσανία τα είχε φυτέψει ο Μενέλαος περί το 1100 πΧ. και για αυτό το λόγο έχουν πάρει την ονομασία αυτή. Χαρακτηριστικό των δέντρων είναι ότι έχουν οι κορμοί τους έχουν κουφώσει σε βαθμό που μπορούν να μπει μέσα στον κορμό άνθρωπος και να αναρριχηθεί άνετα σε ψηλότερα σημεία των δέντρων.



Πηγή Παναγίας

Αριστερά από την είσοδο του προαυλίου χώρου του Ι.Ν., βρίσκεται επίσης η «πηγή της Παναγίας», όπου μαζί με την πηγή του Σάκαλη, παρείχαν παλιότερα όλο το πόσιμο νερό στους κατοίκους του οικισμού. Το πραγματικό σημείο που αναβλύζουν τα ύδατα της πηγής βρίσκεται σχεδόν κάτω από τον Ι.Ν. και το νερό οδηγείται με ένα μικρό ρυάκι σε προσβάσιμο για τους επισκέπτες σημείο. Χαρακτηριστικό του χώρου που βρίσκεται η πηγή είναι το γεγονός ότι οι κρουνοί της είναι προσβάσιμοι μόνο τους καλοκαιρινούς μήνες, καθώς τους χειμερινούς και ειδικά ανοιξιάτικους μήνες, ο χώρος πλημυρίζει με το άφθονο νερό της πηγής. Μετά την ολοκλήρωση του έργου του υδραγωγείου του χωριού, οι κάτοικοι δημιούργησαν ένα πηγάδι στο σημείο της πηγής και με την βοήθεια αντλίας, χρησιμοποιούν τα ύδατα για αρδευτικούς σκοπούς μέχρι και τις μέρες μας.




Πέτρινη Τοξωτή Γέφυρα Ποταμού Δειρού

Η καλαίσθητη τοξωτή γέφυρα στις Καρυές Λακωνίας κατασκευάστηκε το 1886 από Ιταλούς τεχνίτες πέτρας και ενώνει τον κυρίως οικισμό με την συνοικία «Πινιγούρα». Η γέφυρα αρχικά σχεδιάστηκε για να καλύψει τον προτεινόμενο δρόμο που θα λειτουργούσε ως συνδετικός κρίκος μεταξύ της Αθήνας και της Σπάρτης και δεδομένου ότι αυτός επρόκειτο να είναι ένας κεντρικός δρόμος με την αναμενόμενη κίνηση, κρίθηκε απαραίτητη η κατασκευή της για να διατηρηθεί επίπεδο το οδόστρωμα. Αποτελεί εξαίρετο δείγμα αρχιτεκτονικής της εποχής και εντυπωσιάζει τόσο με το μήκος, όσο κυρίως με το πλάτος της. Αποτελείται από δύο τόξα κάτω από τα οποία διέρχεται το ποτάμι Δειρός ή της «Παναγίας», το οποίο έρχεται με κατεύθυνση από τον Ι.Ν Κοίμησης της Θεοτόκου (Παναγία).

Κατά τη φάση κατασκευής της, μια μεγάλη ποσότητα γης μεταφέρθηκε με άλογα και καλάθια και τοποθετήθηκε και στις δύο πλευρές του ποταμού για την επίτευξη των απαιτούμενων επιπέδων, ώστε να παρέχει επαρκή υποστήριξη στην κύρια δομή της γέφυρας. Αν και ποτέ δεν πραγματοποιήθηκε η τότε προτεινόμενη οδική σύνδεση μεταξύ Αθήνας και Σπάρτης, η γέφυρα έχει υπηρετήσει το χωριό Καρυές και τα άλλα χωριά του Πάρνωνα για μια περίοδο πάνω από 116 χρόνια.